روزه با عبادات ما یک فرق اساسی دارد . روزه یک عبادت سلبی است . بقیه ی عبادات ما ایجابی است . بقیه ی عبادات انجام دادن یک سلسه کارهاست . تنها عبادتی که انجام ندادن است ، روزه است . یعنی شما در روزه کاری نمیکنید . و عبادت نام می گیرد . در این عبادت هیچ فعلی نیست و همه ترک است و چون ترک زیباتر است و از نظر عرفانی خدا میگوید : من خودم جزای روزه را می دهم . یا به روایتی من خودم بصورت خاص ، جزای این روزه هستم . اثر تربیتی این چیست ؟ یک مقدار آب و غذا نمی خوری و این همه احساس خوش معنوی در شما پدید میآورد و ارتباط نزدیکی با خدا برای شما ایجاد می کند . حالا ببینید اگر بدی های دنیا را ترک بکنید ، چقدر آثار زیبایی دارد . خداوند یکسال منتظر بود تا ما بدی های دنیا را ترک کنیم . نشد و خدا گفت : من شما را به مرگ می گیرم تا به تب راضی بشوید . شما را از خوردن می اندازم تا بفهمید امساک شدنی است . راحت است و چقدر نورانی میشوید . خدا الان امور عادی و خوردن را برای ساعاتی منع میکند تا ما به ترک دنیا آماده بشویم . ترک امور عادی ، تمرینی برای ترک گناهان میشود . اهل روزه آمادگی بیشتری برای ترک گناهان دارند . این اثر تربیتی رمضان است . در قرآن می فرماید : ما قرآن را واجب کردیم تا شما به تقوی برسید . تقوی یعنی پرهیز از گناه . اثر دیگر این است که مهمترین اصل و هدف تربیتی این است که انسان بتواند امساک بکند . بتواند به خودش بگوید : نه . من بارها به معلم ها گفته ام : در مدرسه به بچه ها نماز یاد ندهید . خدا و پیامبر یاد ندهید . تنها چیزی که به او یاد بدهید این است که بچه ی ما وقتی از دبیرستان بیرون آمد ، پیش او زشت باشد که بگوید : دلم می خواهد . در مبازه با نفس قدرتمند شده باشد . این مبارزه با نفس را در دلش برویانیم . البته روش ما جوری است که جلوی رویاندن از درون را می گیرد . مدرسه مبارزه با نفس ما می کند . جامعه مبارزه با نفس ما می کند . اطرافیان مبارزه با نفس ما می کنند . این تشویقها و تنبیه ها ، این مسئولیت را بعهده می گیرند . و ما قدرت خودمان را پیدا نمی کنیم . مدرسه ها باید در مسئله ی تعلیم و تربیت که یک حرکت است ، برنامه ریزی بکند و به بچه ها یاد بدهند که مقابل نفس خودشان بایستند . امروز شما چه می خواستید که جلویش ایستادید ؟ امساک یک برنامه باشد و برنامه بدهند . امساک در حقیقت در حیات انسان نقش مهمی دارد . اگر از چیزی که دلمان می خواهد چشم پوشی کنیم و بگوییم دو ساعت بعد و تاخیر بیندازیم . اگر گناه دلت خواست بگو : بعدا . اگر انسان بتواند به خودش نه بگوید ، یک عظمتی را در روح انسان ایجاد می کند . حقارت را از انسان می گیرد و به انسان قدرت می دهد . اگر در زندگی انسان ارزشی بالاتر از امساک وجود داشت ، حتما ما در ماه رمضان باید آن کار را می کردیم . ولی این نیست و در ماه رمضان یک نخوردن و نیآشامیدن این کار را می کند . مهمترین آثار ماه رمضان ، یاد دادن امساک است . حضرت امیرالمومنین از رسول خدا پرسیدند : بهترین عمل دراین ماه چیست ؟ فرمود : این ستاره را دنباله دار بکنید . یعنی بقیه چیزهای بد را هم ، شما ترک بکنید . به احترام ماه رمضان آنها را ترک کنید . روایتی از امام صادق (ع) داریم : شما گاهی با هم جر و بحث می کنید که اسم آن مجادله است . اگر در ماه رمضان بحث به مجادله کشیده شد بگویید : ببخشید من روزه هستم و بحث را ترک کنید . حتی مجادله نکنید زیرا در مجادله انسان دنبال این است که خودش را اثبات بکند ، طرف را پایین بیاورد ، باید جلوی آنها را گرفت . یک زمانی باید خود داری کرد . قدیمی ها جوانان را سربازی می فرستادند که مرد بشوند . در قدیم در سربازی خیلی خلاف نفس سربازها دستورات می دادند و صبح زود بیدارشان می کنند . باید آماده باشد . واقعا کسی که مبارزه با نفس نکند ، مرد نیست . کسانی که در مشکلات زندگی میکنند ، آدمهای خود ساخته ای هستند . کسانی که در رفاه هستند ، اگر خوب تربیت نشوند خیلی آسیب پذیر هستند . آدمهای متوقع و زود رنجی هستند و زود افسرده میشوند . یکی از ناراحتی های روحی ما ، ناآرامی های ما ، ناامیدی های ما بخاطر این است که هیچ وقت مبارزه با نفس نکرده ایم ، هیچ وقت با مشکلات درگیر نشده ایم . همیشه توقع آماده خوری داشتیم . اصلا جلوی مان باشد و برنداریم . حالا اگر کسی ماشین نداشته باشد و به خیابان برود و در ترافیک و شلوغی ناراحت میشود و به زمین و زمان فحش می دهد و اعصابش خُرد می شود . حالا اگر کسی دو تا ماشین هم در خانه داشت و گفت : امروز می خواهم تفریحی بروم ، اصلا اعصابش خرد نمی شود چون خودش کنار گذاشته است . خدا میگوید : من هرچه به تو ندادم ، دارم که به تو بدهم ، ولی تو بگو من خودم برنداشتم . ببینید روحیه های چقدر تفاوت می کند . تو بنا داشته باش با نفس مبارزه کنی ، ما بنا را هم نداریم . در غرب کسی بد نمی داند که کسی چیزی را بخواهد . پس کی می خواهد با نفسش مبارزه کند . پیچش داستانها از وقتی شروع میشود که کسی چیزی میخواهد . خوب ، نخواهد . جلوی خواستنش بایستد . پس کی می خواهد بایستد . این اثر تربیت است که روزه در ما دارد . و هیچ چیز هم مثل نیاز اولیه تشنگی و گرسنگی نیست . این اولین نیازی است که انسان در بدو خلقت با آن مواجه میشود . خدا اولین نیاز ما را گرفته که بایستیم . اگر اینجا نایستیم رشد نمی کنیم . این را برای خودت می گوید . کسی که اهل امساک بود ، از هر چیزی بهره برداری بکند ، ده برابر لذت می برد ولی کسی که اهل امساک نبود ، هرچی می برد ، باز هم کم لذت می برد . هرچی هم بخورد ، لذت نمی برد .
برنامه سمت خدا - حجه الاسلام نقويان
آدرس مطب : اصفهان ، خیابان زینبیه ، نرسیده به چهارراه عاشق اصفهانی ، ورزشگاه بهمن ، انتهای کوچه یزدان
تلفن : 35640726 - 031
